1Między tem, gdy się zgromadziło wiele tysięcy ludu, tak iż jedni po drugich deptali, począł mówić do uczniów swoich. Naprzód strzeżcie się kwasu Faryzejskiego, który jest obłuda. 2Boć nie jest nic skrytego, co by objawione być nie miało, ani tajemnego czego by się dowiedzieć nie miano. 3Przetoż, coście mówili w ciemności, na świetle słyszane będzie, a coście w ucho szeptali w komorach, obwołane będzie na dachach. 4A mówię wam przyjaciołom moim: Nie bójcie się tych, którzy ciało zabijają, a potem nie mają co by więcej uczynili. 5Ale wam okażę, kogo się bać macie: Bójcie się tego, który, gdy zabije, ma moc wrzucić do piekielnego ognia; zaiste powiadam wam, tego się bójcie. 6Izali pięciu wróblików nie sprzedają za dwa pieniążki? Wszakże jeden z nich nie jest w zapamiętaniu przed obliczem Bożem. 7Owszem i włosy głowy waszej wszystkie są policzone. Przetoż się nie bójcie, nad wiele wróblików wy jesteście zacniejsi. 8A mówię wam: Wszelaki, który by mię wyznał przed ludźmi, i Syn człowieczy wyzna go przed Anioły Bożymi. 9Ale kto by się mię zaprzał przed ludźmi, zaprę się go przed Anioły Bożymi. 10I każdemu, kto by mówił słowo przeciwko Synowi człowieczemu, będzie mu odpuszczone: ale temu, kto by przeciwko Duchowi Świętemu bluźnił, nie będzie odpuszczone. 11A gdy was będą wodzić do bóżnic, i do przełożonych, i do zwierzchności, nie troszczcie się, jako i co byście ku obronie odpowiedzieć, albo co byście mówić mieli. 12Albowiem Duch Święty nauczy was onejże godziny, co byście mówić mieli. 13I rzekł mu niektóry z ludu: Nauczycielu! rzecz bratu memu, aby się ze mną podzielił dziedzictwem. 14Ale mu on rzekł: Człowiecze! któż mię postanowił sędzią albo dzielcą między wami? 15I rzekł do nich: Patrzcie, a strzeżcie się łakomstwa, gdyż nie w tem, że kto ma obfite majętności, żywot jego zależy. 16I powiedział im podobieństwo, mówiąc: Niektórego człowieka bogatego pole obfity urodzaj przyniosło. 17I rozmyślał sam w sobie, mówiąc: Cóż uczynię, gdyż nie mam, gdzie bym zgromadził urodzaje moje? 18I rzekł: To uczynię: Rozwalę gumna moje, a większe pobuduję i zgromadzę tam wszystkie urodzaje moje i dobra moje; 19I rzekę do duszy mojej: Duszo! masz wiele dóbr złożonych na wiele lat; odpocznijże, jedz, pij, bądź dobrej myśli. 20Ale mu rzekł Bóg: O głupi, tej nocy upomnę się duszy twojej od ciebie, a to, coś nagotował, czyjeż będzie? 21Takci jest, który sobie skarbi, a nie jest w Bogu bogaty. 22I rzekł do uczniów swoich: Dlatego powiadam wam, nie troszczcie się o żywot wasz, co byście jedli, ani o ciało, czem byście się przyodziewali. 23Zacniejszy jest żywot, niż pokarm, a ciało, niż odzienie. 24Przypatrzcie się krukom, iż nie sieją ani żną, i nie mają spiżarni, ani gumna, a wżdy je Bóg żywi; czemżeście wy zacniejsi niż ptacy? 25I któż z was troskliwie myśląc, może przydać do wzrostu swego łokieć jeden? 26Ponieważ tedy i najmniejszej rzeczy nie przemożecie, czemuż się o inne troszczycie? 27Przypatrzcie się lilijom, jako rosną, nie pracują, ani przędą; a powiadam wam, że ani Salomon we wszystkiej sławie swojej nie był tak przyodziany, jako jedna z tych. 28A jeźliże trawę, która dziś jest na polu, a jutro będzie w piec wrzucona, Bóg tak przyodziewa, jakoż daleko więcej was, o małowierni! 29Wy tedy nie pytajcie się, co byście jeść, albo co byście pić mieli, ani wysoko latajcie myślami waszemi. 30Albowiem tego wszystkiego narody świata szukają; aleć Ojciec wasz wie, że tego potrzebujecie. 31Owszem szukajcie królestwa Bożego, a to wszystko będzie wam przydane. 32Nie bój się, o maluczkie stadko! albowiem się upodobało Ojcu waszemu, dać wam królestwo. 33Sprzedawajcie majętności wasze, a dawajcie jałmużnę; gotujcie sobie mieszki, które nie wiotszeją, skarb, którego nie ubywa w niebiesiech, gdzie złodziej przystępu nie ma, ani mól psuje. 34Bo gdzie jest skarb wasz, tam będzie i serce wasze. 35Niech będą przepasane biodra wasze, i świece zapalone. 36A wy bądźcie podobni ludziom oczekującym pana swego, ażeby się wrócił z wesela, żeby gdyby przyszedł, a zakołatał, wnet mu otworzyli. 37Błogosławieni oni słudzy, których gdy przyjdzie pan, czujących znajdzie; zaprawdę powiadam wam, iż się przepasze, a posadzi ich za stół, a przechadzając się, będzie im służył. 38A jeźliby przyszedł o wtórej straży, i o trzeciej straży przyszedłliby, a tak by ich znalazł, błogosławieni są oni słudzy. 39A to wiedzcie, iżby gdyby wiedział gospodarz, o której godzinie złodziej ma przyjść, wżdyby czuł, a nie dopuściłby podkopać domu swego. 40Przetoż i wy bądźcie gotowi; bo o tej godzinie, o której się nie spodziewacie, Syn człowieczy przyjdzie. 41I rzekł mu Piotr: Panie! do nasże mówisz to podobieństwo, czyli do wszystkich? 42A Pan rzekł: Któryż tedy jest wierny szafarz i roztropny, którego Pan postanowi nad czeladzią swoją, aby im na czas wydawał obrok naznaczony? 43Błogosławiony jest on sługa, którego gdyby przyszedł pan jego, znajdzie, że tak czyni; 44Zaprawdę wam powiadam, że go nad wszystkiemi dobrami swojemi postanowi. 45Ale jeźliby rzekł on sługa w sercu swojem: Odwłacza pan mój z przyjściem swojem, i począłby bić sługi i służebnice, a jeść, pić i opijać się; 46Przyjdzie pan sługi onego dnia, którego się nie spodzieje, i godziny, której nie wie, i odłączy go, a część jego położy z niewiernymi. 47Ten zasię sługa, który by znał wolę pana swego, a nie był gotowym, ani czynił według woli jego, wielce będzie karany; 48Ale który nie znał, a czynił rzeczy godne karania, mniej plag odniesie; a od każdego, komu wiele dano, wiele się od niego upominać będą: a komu wiele powierzono, więcej będą chcieć od niego. 49Przyszedłem, abym ogień puścił na ziemię, i czegoż chcę, jeźli już gore? 50Aleć mam być chrztem ochrzczony; a jakom jest ściśniony, póki się to nie wykona. 51Mniemacie, abym przyszedł, pokój dawać na ziemię? Bynajmniej, powiadam wam, ale rozerwanie. 52Albowiem od tego czasu będzie ich pięć w domu jednym rozerwanych, trzej przeciwko dwom, a dwaj przeciwko trzem. 53Powstanie ojciec przeciwko synowi, a syn przeciwko ojcu, matka przeciwko córce, a córka przeciwko matce, świekra przeciwko synowej swojej, a synowa przeciwko świekrze swojej. 54Mówił też i do ludu: Gdy widzicie obłok wschodzący od zachodu, zaraz mówicie: Przychodzi gwałtowny deszcz; i tak bywa. 55A gdy wiatr wiejący od południa, mówicie: Gorąco będzie; i bywa tak. 56Obłudnicy! postawę nieba i ziemi rozeznawać umiecie, a tego czasu jakoż nie poznawacie? 57Przeczże i sami przez się nie sądzicie, co jest sprawiedliwego? 58Gdy tedy idziesz z przeciwnikiem swoim przed urząd, starajże się w drodze, abyś był wolen, by cię snać nie pociągnął przed sędziego, a sędzia by cię podał ceklarzowi, a ceklarz by cię wrzucił do więzienia. 59Powiadam ci: Nie wynijdziesz stamtąd, póki byś nie oddał do ostatniego pieniążka.
Jamieson Fausset Brown Bible Commentary 1 WARNING AGAINST HYPOCRISY. (
Luke 12:1-
Luke 12:12)
meantime--in close connection, probably, with the foregoing scene. Our Lord had been speaking out more plainly than ever before, as matters were coming to a head between Him and His enemies, and this seems to have suggested to His own mind the warning here. He had just Himself illustriously exemplified His own precepts.
his disciples first of all--afterwards to "the multitudes" (
Luke 12:54).
covered--from the view.
2 hid--from knowledge. "Tis no use concealing anything, for all will one day come out. Give free and fearless utterance then to all the truth." (Compare
1Cor 4:3,
1Cor 4:5).
4 I say, &c.--You will say, That may cost us our life. Be it so; but, "My friends, there their power ends." He calls them "my friends" here, not in any loose sense, but, as we think, from the feeling He then had that in this "killing of the body" He and they were going to be affectingly one with each other.
5 Fear Him . . . Fear Him--how striking the repetition here! Only the one fear would effectually expel the other.
after he hath killed, &c.--Learn here--(1) To play false with one's convictions to save one's life, may fail of its end after all, for God can inflict a violent death in some other and equally formidable way. (2) There is a hell, it seems, for the body as well as the soul; consequently, sufferings adapted to the one as well as the other. (3) Fear of hell is a divinely authorized and needed motive of action even to Christ's "friends." (4) As Christ's meekness and gentleness were not compromised by such harsh notes as these, so those servants of Christ lack their Master's spirit who soften down all such language to please ears "polite." (See on
Mark 9:43-
Mark 9:48).
6 five . . . for two farthings--In
Matt 10:29 it is "two for one farthing"; so if one took two farthings' worth, he got one in addition--of such small value were they.
than many sparrows--not "than millions of sparrows"; the charm and power of our Lord's teaching is very much in this simplicity.
8 confess . . . deny--The point lies in doing it "before men," because one has to do it "despising the shame." But when done, the Lord holds Himself bound to repay it in kind by confessing such "before the angels of God." For the rest, see on
Luke 9:26.
10 Son of man . . . Holy Ghost--(See on
Matt 12:31-
Matt 12:32).
13 COVETOUSNESS--WATCHFULNESS--SUPERIORITY TO EARTHLY TIES. (Luke 12:13-53)
Master, &c.--that is, "Great Preacher of righteousness, help; there is need of Thee in this rapacious world; here am I the victim of injustice, and that from my own brother, who withholds from me my rightful share of the inheritance that has fallen to us." In this most inopportune intrusion upon the solemnities of our Lord's teaching, there is a mixture of the absurd and the irreverent, the one, however, occasioning the other. The man had not the least idea that his case was not of as urgent a nature, and as worthy the attention of our Lord, as anything else He could deal with.
14 Man, &c.--Contrast this style of address with "my friends," (
Luke 12:4).
who, &c.--a question literally repudiating the office which Moses assumed (
Exod 2:14). The influence of religious teachers in the external relations of life has ever been immense, when only the INDIRECT effect of their teaching; but whenever they intermeddle DIRECTLY with secular and political matters, the spell of that influence is broken.
15 unto them--the multitude around Him (
Luke 12:1).
of covetousness--The best copies have "all," that is, "every kind of covetousness"; because as this was one of the more plausible forms of it, so He would strike at once at the root of the evil.
a man's life, &c.--a singularly weighty maxim, and not less so because its meaning and its truth are equally evident.
16 a certain rich man, &c.--Why is this man called a "fool?" (
Luke 12:20) (1) Because he deemed a life of secure and abundant earthly enjoyment the summit of human felicity. (2) Because, possessing the means of this, through prosperity in his calling, he flattered himself that he had a long lease of such enjoyment, and nothing to do but give himself up to it. Nothing else is laid to his charge.
20 this night, &c.--This sudden cutting short of his career is designed to express not only the folly of building securely upon the future, but of throwing one's whole soul into what may at any moment be gone. "Thy soul shall be required of thee" is put in opposition to his own treatment of it, "I will say to my soul, Soul," &c.
whose shall those things be, &c.--Compare
Ps 39:6, "He heapeth up riches and knoweth not who shall gather them."
21 So is he, &c.--Such is a picture of his folly here, and of its awful issue.
and is not rich toward God--lives to amass and enjoy riches which terminate on self, but as to the riches of God's favor, which is life (
Ps 30:5), of "precious" faith (
2Pet 1:1;
Jas 2:5), of good works (
1Tim 6:18), of wisdom which is better than rubies (
Pro 8:11) --lives and dies a beggar!
22 (See on
Matt 6:25-
Matt 6:33).
25 which of you, &c.--Corroding solicitude will not bring you the least of the things ye fret about, though it may double the evil of wanting them. And if not the least, why vex yourselves about things of more consequence?
29 of doubtful, &c.--unsettled mind; put off your balance.
32 little flock, &c.--How sublime and touching a contrast between this tender and pitying appellation, "Little flock" (in the original a double diminutive, which in German can be expressed, but not in English)--and the "good pleasure" of the Father to give them the Kingdom; the one recalling the insignificance and helplessness of that then literal handful of disciples, the other holding up to their view the eternal love that encircled them, the everlasting arms that were underneath them, and the high inheritance awaiting them!--"the kingdom"; grand word; then why not "bread" (
Luke 12:31 [BENGEL]). Well might He say, "Fear not!"
33 Sell, &c.--This is but a more vivid expression of
Matt 6:19-
Matt 6:21 (see on
Matt 6:19-
Matt 6:21).
35 loins . . . girded--to fasten up the long outer garment, always done before travel and work (
2Kgs 4:29;
Acts 12:8). The meaning is, Be in readiness.
lights, &c.--(See on
Matt 25:1).
36 return from the wedding--not come to it, as in the parable of the virgins. Both have their spiritual significance; but preparedness for Christ's coming is the prominent idea.
37 gird himself, &c.--"a promise the most august of all: Thus will the Bridegroom entertain his friends (nay, servants) on the solemn Nuptial Day" [BENGEL].
38 second . . . third watch--To find them ready to receive Him at any hour of day or night, when one might least of all expect Him, is peculiarly blessed. A servant may be truly faithful, even though taken so far unawares that he has not everything in such order and readiness for his master's return as he thinks is due to him, and both could and would have had if he had had notice of the time of his coming, and so may not be willing to open to him "immediately," but fly to preparation, and let his master knock again ere he admit him, and even then not with full joy. A too common case this with Christians. But if the servant have himself and all under his charge in such a state that at any hour when his master knocks, he can open to him "immediately," and hail his "return"--that is the most enviable, "blessed" servant of all.
41 unto us or even to all?--us the Twelve, or all this vast audience?
42 Who then, &c.--answering the question indirectly by another question, from which they were left to gather what it would be:--To you certainly in the first instance, representing the "stewards" of the "household" I am about to collect, but generally to all "servants" in My house.
faithful and wise--Fidelity is the first requisite in a servant, wisdom (discretion and judgment in the exercise of his functions), the next.
steward--house steward, whose it was to distribute to the servants their allotted portion of food.
shall make--will deem fit to be made.
44 make him ruler over all he hath--will advance him to the highest post, referring to the world to come. (See
Matt 25:21,
Matt 25:23).
45 begin to beat, &c.--In the confidence that his Lord's return will not be speedy, he throws off the role of servant and plays the master, maltreating those faithful servants who refuse to join him, seizing on and revelling in the fulness of his master's board; intending, when he has got his fill, to resume the mask of fidelity ere his master appear.
46 cut him in sunder--a punishment not unknown in the East; compare
Heb 11:37, "sawn asunder" (
1Sam 15:33;
Dan 2:5).
the unbelievers--the unfaithful, those unworthy of trust (
Matt 24:51), "the hypocrites," falsely calling themselves "servants."
48 knew not--that is knew but partially; for some knowledge is presupposed both in the name "servant" of Christ, and his being liable to punishment at all.
many . . . few stripes--degrees of future punishment proportioned to the knowledge sinned against. Even heathens are not without knowledge enough for future judgment; but the reference here is not to such. It is a solemn truth, and though general, like all other revelations of the future world, discloses a tangible and momentous principle in its awards.
49 to send--cast.
fire--"the higher spiritual element of life which Jesus came to introduce into this earth (compare
Matt 3:11), with reference to its mighty effects in quickening all that is akin to it and destroying all that is opposed. To cause this element of life to take up its abode on earth, and wholly to pervade human hearts with its warmth, was the lofty destiny of the Redeemer" [OLSHAUSEN: so CALVIN, STIER, ALFORD, &c.].
what will I, &c.--an obscure expression, uttered under deep and half-smothered emotion. In its general import all are agreed; but the nearest to the precise meaning seems to be, "And what should I have to desire if it were once already kindled?" [BENGEL and BLOOMFIELD].
50 But . . . a baptism, &c.--clearly, His own bloody baptism, first to take place.
how . . . straitened--not, "how do I long for its accomplishment," as many understand it, thus making it but a repetition of
Luke 12:49; but "what a pressure of spirit is upon Me."
till it be accomplished--till it be over. Before a promiscuous audience, such obscure language was fit on a theme like this; but oh, what surges of mysterious emotion in the view of what was now so near at hand does it reveal!
51 peace . . . ? Nay, &c.--the reverse of peace, in the first instance. (See on
Matt 10:34-
Matt 10:36.) The connection of all this with the foregoing warnings about hypocrisy, covetousness, and watchfulness, is deeply solemn: "My conflict hasten apace; Mine over, yours begins; and then, let the servants tread in their Master's steps, uttering their testimony entire and fearless, neither loving nor dreading the world, anticipating awful wrenches of the dearest ties in life, but looking forward, as I do, to the completion of their testimony, when, reaching the haven after the tempest, they shall enter into the joy of their Lord."
54 NOT DISCERNING THE SIGNS OF THE TIME. (
Luke 12:54-
Luke 12:59)
to the people--"the multitude," a word of special warning to the thoughtless crowd, before dismissing them. (See on
Matt 16:2-
Matt 16:3).
56 how . . . not discern, &c.--unable to perceive what a critical period that was for the Jewish Church.
57 why even of yourselves, &c.--They might say, To do this requires more knowledge of Scripture and providence than we possess; but He sends them to their own conscience, as enough to show them who He was, and win them to immediate discipleship.
58 When thou goest, &c.--(See on
Matt 5:25-
Matt 5:26). The urgency of the case with them, and the necessity, for their own safety, of immediate decision, was the object of these striking words.
